Sadece iki bir sayının önemli bir yere sahip olacağını kimse düşünmez. Ancak konu Dünya olunca, işler değişiyor. Ne bu "küçük denklem" ve bunun ne kadar bir önemi var? İşte bu sorunun yanıtı bu yazıda.
Dünya'nın Dönüşü, Dolanışı ve Bir Denklem
Dünyanın sabit bir hızda döndüğü bilindik bir gerçek. Ayrıca Dünyanın Güneş etrafında 365 gün 6 saatde dolandığı büyük küçük herkesin hazırdan bildiği bir şey. Ancak dünya bu hareketlerini düz bir şekilde yapmıyor. Dünya kutuplardan basık, ekvatordan ise şişik. Yörüngesi de oval şeklinde. Ve bunun yanına bir de derece ekleyelim. 23°. Tam olarak 23° 27" (23 derece 27 dakika). Yanda görmüş olduğunuz o sayı, dünyanın eğikliği. Evet, dünya 23 derece eğik. 27 dakika ise her derecenin 1/60'ı kadar. Bunun neden önemli olduğuna şimdi değineceğiz.
Dünya'nın Kanunları
Dünya'nın yaptığı her hareketin bir önemi var. Bildiğiniz üzere dolanma hareketi mevsimleri, dönme hareket gece ve gündüzü etkiliyor. 23 derecelik eğiklik ne işe yarıyor peki? Çok basit. Farklı yarım kürelerde farklı mevsim yaşanması, ve güneş ışınlarının dünyaya eğik gelmesini. Bu bloğu sonbaharda yazdık mesela, buradan Güney Yarım Küre'ye bir yolculuğa çıkalım. Vardığınızda ağaçların çiçek açtığını ve havaların sıcaklaştığını göreceksiniz. Bunun nedeni o 23 derece.
Gölgesiz Bölge: Ekvator
21 Aralık, 21 Mart, 21 Haziran veya 23 Eylül tarihinde ekvatora giderseniz hiç gölgenizin olmadığını göreceksiniz. Bunun nedeni, bu tarihlerin bir "ekinoks" tarihi olması. Ekinoks tarihlerinde Güneş ışınları ekvatora dik gelir, bu nedenle gölgeniz oluşmaz. Ekvator değilde farklı bir yerde bulunmak isterseniz, Oğlak ve Yengeç Dönencelerini tavsiye edebiliriz. Çünkü güneş ışınları her bir dönenceye bir kez dik gelir.
Ekvator neden daha az ışık alır?
Soracak olabilirsiniz: Ekvatora dik ışık gelmesine rağmen neden daha az alan ışık alır? Bunu küçük bir mantıkla kolayca çözebiliriz. Telefonunuzun flaşını açın ve kapıya dik şekilde tutun. Küçük bir alan parlayacak. Kamerayı az daha uzaklaştırarak sağ veya sola doğru döndürün. Kapının daha büyük bir alanının ışık aldığını göreceksiniz. İşte bu, sorunun cevabı.
